Professioneel nabij op anderhalve meter
Update: 10 mei 2020, 11:00
Ritueelbegeleiden in coronatijd. Ons vak is altijd al bijzonder en zorgt voor unieke momenten en dagen in de week. Sinds 16 maart is dat, zeg maar, bijzonder+. We staan voor situaties die we nog nooit hebben meegemaakt. Toch kunnen we ondanks de anderhalvemetermaatschappij nog steeds professioneel nabij zijn. Leers hier het blog van bestuurslid en ritueelbegeleider Simone Snakenborg
Ik bel met twee mensen om de afscheidsdienst van hun tante voor te bereiden. We kijken elkaar aan op het scherm van onze smartphone. Er is afstand en onbegrip. Hun tante is onverwachts overleden aan corona. Zij woonde in een verzorgingshuis, waar de deuren waren verzegeld voor alle bezoekers. ‘Ze was bang voor de dood. Ik vond zo het verschrikkelijk dat ik er niet bij mocht zijn. Het voelt alsof wij haar in de steek lieten.’ In het scherm richt ze haar bedroefde blik.
Dit soort verhalen, ze horen bij deze tijd. Ik heb geen troostend antwoord voor hen. Ik luister. Mensen sterven zoals ze worden geboren: ieder op een eigen manier. Sommigen kiezen ervoor om die laatste adem alléén uit te blazen, zonder naasten om zich heen. Maar in deze omstandigheid is er geen keuze. Ik voel de pijn van deze twee mensen door het scherm van mijn telefoon branden. Ik luister, kijk en voel.
Of het verhaal van de familie die onverwachts hun vader verliest. Hen begeleid ik als uitvaartleider bij een intieme kerkdienst en een begrafenis in de eerste lentezon. ‘Het was werkelijk prachtig. Maar dat de mensen na afloop allemaal naar huis gingen, dat doet zo’n pijn!’ Ik luister, ik kijk. Ik zwijg.
Maar toch …. ondanks die pijn en de afstand tussen de nabestaanden en de overledene in de laatste levensfase, ondanks de afstand tussen ons tijdens de voorbereiding van een afscheidsdienst, ondanks het anderhalvemeterregime tijdens de uitvaart. Ondanks die rigide afstand merk ik dat we net zo nabij kunnen komen als een goede drie maanden geleden.
In het voorbereidingsgesprek via beeldbellen ‘vergeten’ we na verloop van tijd het beeldscherm. De gesprekken hebben net zoveel diepgang als voorheen. De tranen komen als ze komen willen en natuurlijk ook (graag zelfs!) een lach. In de aula, ook met anderhalve meter tussen de gasten en soms een online afstand, is die nabijheid er ook. Ik voel en zie haar in de houding van de mensen. Ik hoor haar in de toon van hun voordrachten.
Als ritueelbegeleider zoek ik manieren om professioneel nabij te zijn, altijd en in alle omstandigheden. Om samen met de nabestaanden te komen tot woorden, klanken, beelden, en rituelen die hen raken. Om hen persoonlijk, vanuit mijn hart, te begeleiden. En of er nu een anderhalve meter tussen ons zit of pakweg twee woonplaatsen. Die nabijheid, die ervaren de mensen gelukkig nog steeds.
Simone Snakenborg – ritueelbegeleider en bestuurslid LBvR
De verhalen in dit blog zijn op waarheid gebaseerd. In verband met de privacy van de betrokkenen zijn namen en gebeurtenissen veranderd. Deze zijn wel bekend bij de auteur.
